Aşık Kasım

Aşıklık geleneği İslamiyet öncesi dönemden beri Türklerde ve daha sonrada Anadolu kültüründe yadsınamaz bir tanık olmuştur. Saz eşliğinde kara düzen söylenen koşmalar halka seslenir çoğu zaman halkın sesi olmuştur. Dadaloğlu, Köroğlu, Karacaoğlan, Aşık Şenlik, Aşık Sümmani  ve daha sonra Aşık Veysel, Aşık Mahzuni Şerif, Şeref Taşlıova, Murat Çobanoğlu hepsi kültürümüzün bekçisi taşıyıcılarıdır. 

'Yürü yiğit yürü yolundan kalma, Her yüze güleni dost olur sanma, Ölümden korkup da sen geri durma, Yiğidin alnına yazılan gelir.' diyen padişaha karşı ferman padişahın dağlar bizimdir diyen Dadaloğlu' da bizimdir.'Tüfek icad oldu mertlik bozuldu, Eğri kılıç kınında paslanmalıdır' diyen Bolu Beyine başkaldıran yiğitliğin şanı Köroğlu' da bizimdir. Bu koşmaların çoğunda kahramanlık, özgürlük buna mukabil bir sevda hali de mevcuttur. 

Şimdi sizlere bu aşıkların kelamını okumuş çocukluğundan beri yüzlerce şiir yüzlerce şair bilmiş bir çocuğun hikayesini anlatacağım. Aşık kültürünün sofralara konuk olduğu ve 1940'larda bu kültürle yoğrulan küçük bir yer vardı. Aşıklık kültürünün önemli isimlerinin çıktığı Aşık Şenlik Aşık Zülali gibi hak aşığı ozanların memleketiydi burası. Çocukluğundan beri usta kelamları ile büyümüş hayal sazı ile türküler söyleyen bir çocuk. Küçük yaşlarda diyorum ya hani bağlama sevdası ile eline aldığı sazının babası tarafından kırılması ile küsmemiş. Dilini türkülere şiar edinmiş hayal sazı ile hakkı bilen bir aşık olmuş. Yıllarca hayal sazı ile türkülerini söylemiş. Köy seyirlik oyunlarında meddahlık yapabilecek kabiliyette, karşılama oyunlarda ise pehlivanlığı ile bilinen Aşık Kasım, bulunduğu köyde halkın kısa sürede sevdiği biri haline gelmiştir.

Anadolu'nun pek çok yerinde Aşıklık geleneğinde bade içmenin aşıklığın da mertebesini belirlediği bilinir. Bade rüyada görülen bir pir, aksakallı yahut ulu bir kişi tarafından sevdiği kız gösterilerek verilir. Eğer rüyasında gören kişi badeyi alır da içerse badeli aşıklardan olmuş olacaktır. Aşığın mahlas alabilmesinin, hak aşığı olabilmesinin, sevdiği kızı görebilmesinin hatta gezgin bir aşık olarak diyar diyar gezebilmesinin yolları ve gerekçelerinden biri de bade içmektir.

Büyüklerin anlattığına göre aşık rüyasında gördüğü Gülende'ye sevdalanmış eline verilen badeyi  bitiremeden rüyadan uyanmıştır. Bu aşıklık sevdası ile büyüyen Ovapınarlı Aşık Kasım Kılıç yıllar yılı Gülende'yi unutmamış ama sevdasına da boyun eğmiştir. Dilini türkülere şiar edinmiş hayal sazı ile söylemiş aşık bize de bunu dinleyene  anlatmak düşmüş..

Söylemişti aşık diliyle Gülende..

Gülende bir mektup yazmışam sana 

Oku dudu şirin dillere söyle.

Bize taraf esen yellere söyle.

Beni hatırlayıp aşka dalarsan 

Ala gözden gelen sellere söyle.

Yollara düşersen artacak telaş

Hasret ateşine yandım bir ulaş

Ardahan çark köşeyi bir müddet dolaş

Aşık saramayan bellere söyle.

Gunzud'tan gelirsen Değirmen Köy'e.

Sakın uğramıyasın hiç bir eve 

Orda ne at bulunur ne dahi deve

Yollara düş mecnun misali çöllere söyle. 

Ordan bu tarafa gel sakin sakin

Kır at yanındadır değilsin tekin

Köylüler çiftlikte ekerler ekin

Orada kotan koşan kullara söyle.

Yar senin elinden içerim zehir

Alırsın muradın eyleme kahir

Önüne çıkacak o kura nehir

Dağdan taştan gelen sellere söyle.

Cincorop'tan görünür Bağdat diyarı

Artık ağlama sen zarı zarı

Sana yardım eder Cenab-ı Bari

Bağdat'ta ehli dillere söyle.

Caminin yanından gizlice savuş 

Sorarsın nerdedir o Kasım Çavuş

Görürsen aşkını maşukan kavuş

Al sazın eline tellere söyle.

Çıkar siyahları giyesin alın

Yaparlar düğünün olursun gelin

Olasın sen benim ben senin yarin

Bahçende açılmış güllere söyle.

Zaman zamansızlık durağından ayrılmış. Aşık rüyasına kavuşamamış ancak yıllar yılı derdine mihmandarlık edecek Libas hatunu bulmuş onun ile evlenmiş .Beş evladını bin bir zorlukla büyüterek birbirlerine yoldaş olmuşlar. Ardahan Ovapınar'da doğan gün yüzü bir kasım ayında Bursa'da toprağa karışmış. Hasretimiz sanadır dedeciğim.